Cystoskopia

Co to jest cystoskopia i na czym polega?

Cystoskopia to inwazyjne badanie endoskopowe, które pozwala na bezpośrednią ocenę wnętrza pęcherza moczowego i cewki moczowej za pomocą specjalnego przyrządu zwanego cystoskopem. Jest to jedno z kluczowych badań stosowanych w urologii do diagnostyki i monitorowania chorób układu moczowego, takich jak rak pęcherza moczowego, infekcje, kamica moczowa czy zwężenia cewki moczowej. Procedura umożliwia nie tylko wizualizację zmian patologicznych, ale także w niektórych przypadkach wykonanie drobnych zabiegów, takich jak biopsja zmiany

Przebieg cytsoskopii - video

Czym jest cystoskop?

Cystoskop to cienki, rurkowaty instrument wyposażony w źródło światła i kamerę, który pozwala lekarzowi obserwować wnętrze dróg moczowych na monitorze. Istnieją dwa główne typy cystoskopów:

Cystoskop sztywny – Wykonany z metalu, obecnie rzadziej wykorzystywany

Cystoskop giętki – Elastyczny, bardziej komfortowy dla pacjenta, używany głównie w diagnostyce ambulatoryjnej.

Na czym polega cystoskopia?

Przebieg badania

Znieczulenie

Najczęściej wykonywana w znieczuleniu miejscowym – do cewki moczowej wprowadza się żel z lidokainą, który działa znieczulająco i ułatwia wsunięcie cystoskopu.

Wprowadzenie cystoskopu

Pacjent leży na plecach z nogami uniesionymi lub rozłożonymi (w pozycji ginekologicznej). Po oczyszczeniu ujścia cewki moczowej cystoskop jest delikatnie wprowadzany przez cewkę do pęcherza moczowego.


Wypełnienie pęcherza

Przez cystoskop wprowadza się jałowy płyn (np. sól fizjologiczną), aby rozciągnąć pęcherz i umożliwić dokładne obejrzenie jego ścian. Może to wywołać uczucie parcia na mocz.


Obserwacja i ewentualne procedury

Lekarz ogląda śluzówkę cewki moczowej i pęcherza, szukając zmian, takich jak guzy, zaczerwienienia, owrzodzenia czy kamienie.W razie potrzeby pobiera wycinki (biopsję) do badania histopatologicznego lub wykonuje drobne zabiegi, np. usuwa niewielkie guzy czy kamienie.


Zakończenie

Po zakończeniu badania cystoskop jest ostrożnie wycofywany. Procedura diagnostyczna trwa zazwyczaj 5-15 minut

Co po badaniu?

  • Pacjent może odczuwać pieczenie lub dyskomfort przy oddawaniu moczu przez kilka godzin lub dni po zabiegu.
  • Zaleca się picie dużej ilości płynów, aby wypłukać pęcherz i zmniejszyć ryzyko infekcji.
  • W rzadkich przypadkach może pojawić się krwiomocz lub gorączka – należy wtedy skontaktować się z lekarzem.
Umów się na konsultację urologiczną

Cystoskopia - pytania i odpowiedzi

  • Zadbaj o higienę miejsc intymnych
  • Należy oddać mocz przed badaniem
  • Nie musisz być na czczo
  • Nie jest wymagane wykonanie badania ogólnego moczu lub posiewu moczu

Diagnostyka:

  • Krwiomocz (hematuria) o niejasnej przyczynie.
  • Podejrzenie raka pęcherza moczowego (np. w połączeniu z dodatnim wynikiem cytologii moczu).
  • Przewlekłe infekcje dróg moczowych.
  • Objawy przeszkody w odpływie moczu (np. zwężenie cewki moczowej).

Monitorowanie:

  • Kontrola nawrotów raka pęcherza po leczeniu (np. po TURBT).

Leczenie:

  • W niektórych przypadkach usuwanie małych guzów, kamieni czy ciał obcych.



Zalety:

  • Bezpośrednia wizualizacja wnętrza pęcherza i cewki.
  • Możliwość jednoczesnej diagnostyki i leczenia.
  • Wysoka skuteczność w wykrywaniu zmian patologicznych (np. raka pęcherza), których nie widać w badaniach obrazowych, takich jak USG czy tomografia.

Ograniczenia:

  • Inwazyjność i związany z tym dyskomfort lub ból (zwłaszcza przy cystoskopii sztywnej).
  • Ryzyko powikłań, takich jak infekcja dróg moczowych (ok. 5%), krwawienie czy uszkodzenie cewki (rzadkie).

Po wykonaniu badania otrzymasz raport, w którym zawarte będą informacje o wyglądzie cewki moczowej, obecności ew zwężeń cewki moczwej, oceny gruczołu krokowego u mężczyzn. W pęcherzu opis obejmuje opis szyi pęcherza, wyglądu i położenia ujść moczowodowych oraz opisu ścian pęcherza moczowego w tym ew. obecności zmian egzofitycznych (guzów) oraz innych nieprawidłowości.