USG układu moczowego

Co to jest USG układu moczowego i jaką pełni rolę?

Ultrasonografia (USG) układu moczowego to nieinwazyjne badanie obrazowe, które wykorzystuje fale dźwiękowe o wysokiej częstotliwości do wizualizacji struktur układu moczowego, takich jak nerki, moczowody, pęcherz moczowy oraz (u mężczyzn) gruczoł krokowy. Jest to jedno z najczęściej stosowanych badań w diagnostyce urologicznej i nefrologicznej, ponieważ pozwala na szybką i bezpieczną ocenę anatomiczną narządów

Jak przygotować się do USG układu moczowego?

Przygotowanie do USG układu moczowego jest proste, ale kluczowe dla uzyskania wyraźnych obrazów i wiarygodnych wyników.

.

1. Wypełnienie pęcherza moczowego

Dlaczego? Wypełniony pęcherz działa jak "okno akustyczne", poprawiając widoczność struktur pęcherza, dna miednicy i (u mężczyzn) prostaty. Pusty pęcherz może utrudnić ocenę.

.

Jak?

Na 1-2 godziny przed badaniem należy wypić 500-1000 ml wody niegazowanej (ok. 2-4 szklanki) i powstrzymać się od oddawania moczu.

Pacjent powinien odczuwać parcie na mocz, ale nie dyskomfort – pęcherz nie musi być przepełniony.

.

Wyjątki: Jeśli lekarz chce ocenić zaleganie moczu po mikcji, pacjent może zostać poproszony o oddanie moczu w trakcie badania, a następnie wykonuje się USG powtórnie.

Jak wygląda badanie?

Pacjent leży na plecach lub na boku na kozetce.

Lekarz nakłada żel na skórę brzucha i/lub okolicy lędźwiowej, a następnie przesuwa głowicę USG, aby uzyskać obrazy nerek, pęcherza i (jeśli widoczne) moczowodów.

Badanie jest zwykle krótkie i jest bezbolesne, choć nacisk głowicy może powodować lekki dyskomfort, zwłaszcza przy pełnym pęcherzu

Rola USG układu moczowego

Diagnostyka chorób nerek:

  • Wykrywanie kamieni nerkowych (kamica nerkowa).
  • Ocena poszerzenia układu kielichowo-miedniczkowego (np. w wodonerczu spowodowanym przeszkodą w odpływie moczu).
  • Rozpoznawanie guzów nerek (np. rak nerkowokomórkowy) lub torbieli (np. torbiele proste).
  • Ocena wielkości, kształtu i położenia nerek.
  • Ocena pęcherza moczowego:

    Wykrywanie guzów pęcherza (np. w podejrzeniu raka pęcherza moczowego).
  • Ocena zalegania moczu po mikcji co może wskazywać na przeszkody w odpływie (np. rozrost prostaty u mężczyzn).
  • Rozpoznawanie kamieni w pęcherzu.

Diagnostyka moczowodów:

  • Wykrywanie poszerzenia moczowodów (np. w wyniku kamieni lub ucisku zewnętrznego).
  • Ocena drożności (choć moczowody są trudne do zobrazowania w pełnym przebiegu ze względu na ich cienką strukturę).

Wstępna diagnostyka objawów:

  • Ból w okolicy lędźwiowej (kolka nerkowa).
  • Krwiomocz (hematuria).
  • Zaburzenia oddawania moczu (np. zatrzymanie moczu, częstomocz).
  • Infekcje dróg moczowych o nawracającym charakterze.


    Zalety USG
  1. Brak promieniowania jonizującego (bezpieczne dla dzieci, kobiet w ciąży i osób wymagających częstych badań).
  2. Możliwość wykonania przy łóżku pacjenta.
  3. Szybkość i dostępność – wyniki są dostępne od razu.
Ograniczenia
  1. Mniejsza dokładność w porównaniu z tomografią komputerową (TK) czy rezonansem magnetycznym (MRI) w wykrywaniu małych zmian.
  2. Trudności w obrazowaniu moczowodów i głęboko położonych struktur u osób otyłych.
  3. Zależność od doświadczenia operatora i wypełnienia pęcherza pacjenta.
Umów wizytę z USG układu moczowego